Nie od dzisiaj wiadomo, że telefon komórkowy może ograniczać używanie przez człowieka pamięci. Kto dziś pamięta numery telefonów do swoich najbliższych? Większość z nas ma zapisane wszystko w kontaktach i wystarczy parę kliknięć, by móc porozmawiać z wybraną osobą.
Wyniki najnowszych badań, opublikowane przez naukowców z University of Waterloo na łamach czasopisma „Computers in Human Behavior” sugerują, że smartfony są o wiele bardziej niebezpieczne od zwyczajnych „komórek”. Oduczają one bowiem swoich użytkowników… myślenia.
W smartfonie wszystko jest na wyciągnięcie palca: notes, nawigacja, Internet, kontakty i całe mnóstwo aplikacji. Smartfon całkowicie zrewolucjonizował nasze życie. Jest to urządzenie, które służy już nie tylko do komunikowania się.
Z każdą nową generacją smartfony potrafią coraz więcej. Tym samym ich użytkownicy muszą robić coraz mniej (czyt. coraz mniej myśleć). To dlatego, że wiele prostych czynności dotychczas zarezerwowanych dla ludzkiego mózgu, teraz wykonują maleńkie plastikowe maszynki spoczywające spokojnie w kieszeni.
Możliwość sprawdzenia wszystkiego na bieżąco (jakim autobusem dojechać; jak nazywała się kawiarnia, w której ostatnio byliśmy; etc.) sprawia, że stajemy się intelektualnie leniwi. Po co się zastanawiać nad jakąś kwestią, skoro można szybko sprawdzić w smartfonie?
Oto kilka przykładów negatywnego wpływu smartfona na twój umysł:
- Nie pamiętasz numerów telefonów do najbliższych członków rodziny – to pierwsza rzecz, jaką ludzie zaczęli zapominać, kiedy rozpoczęła się era telefonii komórkowej. Obecnie nie ma potrzeby pamiętania numerów. Do czasu, aż stracisz lub uszkodzisz swój telefon. W takim wypadku możesz mieć problem ze skontaktowaniem się nawet z najbliższą osobą. Zapamiętywanie numerów zaoszczędziłoby tobie kłopotów, poza tym byłoby świetnym ćwiczeniem dla mózgu.
- Zwracasz mniejszą uwagę na otaczający cię świat – świadomość jest bardzo ważna w rozwoju duchowym, również świadomość otoczenia. Jest to wręcz imperatyw przetrwania – gdyby zwierzęta nie obserwowały uważnie otoczenia, szybko by zginęły. Myślisz, że w mieście jesteś bezpieczniejszy? Ciekawe, ile razy o mało na kogoś nie wpadłeś z powodu nieuwagi. O samochodach już nie wspomnę.
- Przestajesz cieszyć się chwilą – kiedy jesteś świadkiem niezwykłego zdarzenia, nie podziwiasz go. Zamiast tego szybko sięgasz po smartfona, żeby zrobić fotkę i udostępnić ją w Sieci. A tymczasem życie szybko przemija. Tuż obok ciebie. Zamiast doświadczać pięknych wydarzeń własnymi zmysłami, robisz to za pośrednictwem kilkucalowego ekranu.
- Masz zaburzony rytm snu – czasami zdarza się, że jakiś sms przychodzi o trzeciej w nocy. Wielu ludzi budzi się wówczas i sprawdza wiadomość. To sprawia, że nie wysypia się wystarczająco.
- Zatracasz umiejętność poprawnego pisania – wiele osób korzysta z autokorekty podczas tworzenia wiadomości, a więc nie musi wiedzieć np. przez jakie „u” pisze się dane słowo; przecież smartfon to poprawi.
- Masz uboższe słownictwo – wyrażanie uczuć za pomocą tekstu było kiedyś nie lada wyzwaniem. Trzeba było znaleźć odpowiednią kombinację słów, żeby wyrazić swoje emocje. Teraz mamy emotikony, a twoje słownictwo jest o wiele uboższe. Poza tym, używając smartfona, starasz się unikać dłuższych, bardziej wyszukanych słów. Przecież mała klawiatura jest niewygodna w użyciu. Częściej korzystasz z prostych, krótkich słów.
- Zatracasz umiejętność (i chęć) czytania – co prawda przez smartfony przyswajasz ogromną ilość informacji, ale muszą być one odpowiednio zredagowane. Na małym ekranie nie może być zbyt dużo tekstu – królują krótkie wiadomości. Skutkiem tego odzwyczajasz się od czytania dłuższych tekstów (np. książek).
- Udostępniasz zbyt wiele informacji na swój temat – przed erą smartfonów wiele rzeczy z prywatnego życia ludzi nie wyszłoby na jaw. Teraz bardzo dużo informacji (również tych intymnych) jest udostępnianych w Sieci. Łatwo i szybko można zrobić sobie fotkę lub napisać na Facebooku najświeższe przemyślenie (można z siebie zrobić niezłego głupka).
- Nie umiesz przeprowadzić prostych zadań matematycznych – jeśli sprawdzasz na kalkulatorze podstawowe działania z tabliczki mnożenia, to znaczy, że jest już naprawdę źle.
- Masz słabsze umiejętności interpersonalne – czasami zdarza się sytuacja, że parę osób siedzi w knajpce i każdy sprawdza coś w komórce. Zamiast rozmawiać z prawdziwymi ludźmi, komunikuje się z kimś, kogo nie ma w pobliżu. Wszystko jest w porządku, jeśli taka sytuacja zdarza się raz na jakiś czas. Jeśli jednak zaczynasz preferować kontakty przez swojego smartfona od bezpośrednich – to niepokojący sygnał.
- GPS wodzi cię za nos – w skrajnych przypadkach (znam takie) ludzie nie wychodzą z domu bez korzystania z GPSa. Idziemy jak po sznurku i nie musimy się zbyt mocno wysilać intelektualnie, żeby znaleźć cel naszej podróży. Kiedyś trzeba było spojrzeć na mapę i kombinować. Dzisiaj: klik i już wiesz, gdzie iść.
- Brakuje ci umiejętności dłuższego skupienia uwagi – smartfon oferuje mnóstwo aplikacji, usług i możliwości „zabicia czasu”. Wszystko odbywa się dynamicznie, szybko przykuwając twoją uwagę – ale tylko na chwilę. Krótka wiadomość, sms, twitter. Takie rzeczy zaczynają przyzwyczajać mózg do „zerkania” oraz wielozadaniowości (ciągle robi się kilka rzeczy na raz). Z czasem może doprowadzić to do trudności w skoncentrowaniu uwagi na jednej kwestii przez dłuższy czas. Może to mieć wiele negatywnych skutków, jak chociażby znaczny spadek produktywności i kreatywności.
A ty, jak często używasz swojego ślicznego, błyszczącego smartfona? Ile rzeczy robi on za ciebie, zmniejszając tym samym intelektualny wysiłek? Bądź mądry (ang. smart) i nie pozwól, żeby twój smartfon myślał za ciebie.